تنشزدايي در 72 ساعت
تنش ميان ايران و پاکستان تنها 72ساعت به طول انجاميد؛ عصر روز گذشته وزيران خارجه دو کشور در يک گفتوگوي تلفني سيگنالهاي پايان تنش را به يکديگر مخابره کردند و ساعتي پس از آن پاکستان پايان بحران در روابط دو جانبه را اعلام کرد و به اين ترتيب روابط کامل ديپلماتيک مجددا برقرار شد.
پس از تنشي 72ساعته ميان ايران و پاکستان، عصر روز گذشته دو کشور مجددا روابط ديپلماتيک خود را از سر گرفتند.
تنشهاي اخير مرزي ميان ايران و پاکستان، طي روزهاي گذشته به احضار سفير و کاردارهاي دو کشور و ابلاغ مراتب اعتراض تهران و اسلامآباد به يکديگر منجر شده بود.
همچنانکه روز پنجشنبه درپي حمله موشکي پاکستان به بخشهايي از خاک ايران کاردار اين کشور در تهران به وزارت خارجه احضار و مراتب اعتراض جمهوري اسلامي ايران به وي ابلاغ شد.
پيش از اين نيز در پي حمله ايران به دو مقر گروهک جيشالعدل(جيشالظلم) در ايالت بلوچستان پاکستان، اين کشور سفير خود را از تهران فراخواند و از سفير جمهوري اسلامي ايران در پاکستان خواست از بازگشت به محل ماموريت خود خودداري ورزد.
با اين حال با مجموع واکنشهاي ايران و پاکستان به نظر ميرسيد دو کشور در ريل مديريت تنش رخ داده در روابط خود هستند.
درهمين راستا عصر روز گذشته وزراي خارجه دو کشور در يک گفتوگوي تلفني با يکديگر برحل بحران ايجاد شده تاکيد کردند و با دعوت جليل عباس جيلاني، وزير امور خارجه پاکستان از حسين اميرعبداللهيان، وزير خارجه ايران براي ديدار رسمي از اسلامآباد زمينه براي حل کدورت ايجاد شده در روابط دو کشور مهيا شد.
در همين راستا شبکه خبري الجزيره عصر ديروز در خبري پايان بحران ميان ايران و پاکستان و بازگشت روابط ديپلماتيک را اعلام کرد. ماجرا سهشنبه شب با حمله موشکي ايران به دو مقر گروهک تروريستي موسوم به جيشالعدل در منطقهاي در پاکستان به نام «کوه سبز» آغاز شد. حملهاي که ادامه عمليات ترکيبي سپاه پاسداران عليه صهيونيستها و مواضع داعش در دو منطقه اربيل عراق و ادلب سوريه بود.
به دنبال حمله ايران به مواضع جيشالعدل(جيشالظلم) پاکستان با اعتراض به ايران، حق پاسخگويي را براي خود محفوظ دانست و اعلام کرد در زمان و مکان مورد نظر خود به اقدام تهران پاسخ خواهد داد. در اين ميان هرچند برخي از کشورها از جمله چين خواستار رفع تنش موجود ميان دو کشور شده بودند، اما اسلامآباد بامداد روز پنجشنبه به مناطقي از شمسر سراوان واقع در سيستان و بلوچستان حمله کرد. در اين حمله که حوالي ساعت چهار و نيم صبح صورت گرفت يکي از روستاهاي نزديک مرز با پاکستان هدف موشکهاي پاکستان قرار گرفت که منجر به کشته شدن 9نفر از جمله سه زن و چهار کودک و دو مرد تبعه غيرايراني شد.
به دنبال اين حمله که از سوي مقامات ايران در ساعات اوليه روز پنجشنبه تاييد شد، برخي از کانالهاي خبري متعلق به پاکستان اعلام کردند که اين کشور اهدافي متعلق به جداييطلبان بلوچستان در خاک ايران را هدف قرار داده است.
به گزارش خبرآنلاين بنا بر آنچه در صفحه توييتري اخبار نيروهاي مسلح پاکستان نيز اعلام شد، اين کشور 7 هدف در 3 نقطه در خاک ايران (سراوان، شمسر و حنق) که به ادعاي آنها مقر تروريستها بوده را مورد حمله قرار دادهاند.
اين خبرها در ادامه از سوي وزارت خارجه اين کشور نيز تاييد شد و بنا بر گزارش تسنيم، وزارت امور خارجه پاکستان در بيانيهاي در خصوص اين حملات اعلام کرد: پاکستان بامداد روز پنجشنبه مجموعهاي از حملات نظامي هماهنگ و بهطور خاص هدفمند را عليه مخفيگاههاي تروريستي در استان سيستان-بلوچستان ايران انجام داده است.
به گزارش «ايرنا»، در بيانيه رسمي اسلامآباد نام اين گروه تروريستي «سرماچار» اعلام شده است و به گفته وزارت خارجه اين کشور طي چند سال گذشته پاکستان بهطور مداوم نگرانيهاي جدي خود را در مورد مقرهاي تروريستها که منشأ پاکستاني دارند با ايران به اشتراک گذاشته است.
اعلام اعتراض شديد ايران
اما اقدام پاکستان در نقض حريم ايران، توسط ناصر کنعاني، سخنگوي وزارت امور خارجه محکوم شد.
ظهر پنجشنبه نيز کاردار پاکستان در تهران به وزارت خارجه احضار شد و مراتب اعتراض جمهوري اسلامي ايران به وي ابلاغ شد.
سيدرسول موسوي، مديرکل آسياي جنوبي با محکوم کردن اقدام نظامي انجام شده عليه مناطق مسکوني مرزي گفت: آنچه در عمليات ضدتروريستي قرارگاه مرزي استان سيستان و بلوچستان انجام شد، دقيقا عليه تروريستهاي مسلحي بود که آماده عبور از مرز براي انجام اقدامات جنايتکارانه خود عليه شهروندان بودند.
وزارت خارجه نيز در بيانيهاي اقدام پاکستان را غير متوازن و غيرقابل پذيرش توصيف کرد و با محکوم کردن حمله پهپادي به شهروندان غيرايراني روستايي در جدار مرزي دو کشور اعلام کرد: جمهوري اسلامي ايران در عين حال که به سياست حسن همجواري و برادري بين دو ملت و دو دولت ايران و پاکستان پايبند است و اجازه نميدهد، دشمنان روابط خوب و برادرانه دو کشور را تيره کنند؛
امنيت مردم و تماميت ارضي کشور را خط قرمز خود برميشمرد و از دولت دوست و برادر پاکستان قويا انتظار دارد که به تعهدات خود در ممانعت از استقرار پايگاهها و گروههاي مسلح تروريستي در خاک پاکستان پايبند باشد.
به گزارش «ايرنا»، وزارت خارجه ايران در اين بيانيه با اشاره به حمله خودبه مقرهاي تروريستها در خاک پاکستان تصريح کرد: در حادثه سهشنبه 26ديماه، قرارگاه مرزي نيروي زميني سپاه مستقر در استان سيستان و بلوچستان، با مشاهده آمادگي يک گروه تروريستي براي عزيمت به سمت خاک جمهوري اسلامي ايران جهت انجام عمليات تروريستي ديگري مانند اقدام جنايتکارانه راسک، اقدام به عمليات پيشگيرانه عليه اين گروه تروريستي در پادگان و مقر استقراري آنان در ارتفاعات منطقه و کيلومترها دورتر از مناطق مسکوني کرد که اين رويه بخشي از وظايف ذاتي نيروهاي مرزي ايران براي مقابله متناسب با هرگونه تهديد تروريستي قريبالوقوع عليه مردم و شهروندان کشور است.
تاکيد بر حل بحران
اما ظهر روز گذشته يک روز پس از حملات موشکي دو کشور عليه يکديگر، جليل عباس جيلاني، وزير امور خارجه پاکستان در گفتوگوي تلفني با حسين اميرعبداللهيان وزير خارجه ايران از وي براي ديدار رسمي از اسلامآباد دعوت کرد.
تاکيد پاکستان بريافتن راهحل مشترک
سخنگوي وزارت خارجه پاکستان نيز روز پنجشنبه پس از حمله موشکي به خاک ايران در يک نشست خبري گفت: اسلامآباد گفتوگو و همکاري براي رويارويي با چالشهاي مشترک شامل تهديد تروريسم را ضروري ميداند و مايل به تعامل با همسايگان از جمله ايران است. ممتاز زهرا بلوچ در اين کنفرانس خبري تاکيد کرد که پاکستان مردم ايران را دوست و برادر خود ميداند و علاقهاي به تشديد اوضاع نداريم.
به گزارش فارس، وزارت خارجه پاکستان نيز پس از حمله به خاک ايران در بيانيهاي با تاکيد بر اينکه «احترام و علاقه زيادي براي ايران قائل است» تصريح کرد: «ما همواره بر گفتوگو و همکاري براي مقابله با چالشهاي مشترک از جمله تهديد تروريسم تاکيد داريم و به تلاش براي يافتن راهحلهاي مشترک ادامه ميدهيم.»
همچنين عارف علوي، رئيسجمهور پاکستان پنجشنبه در بيانيهاي ايران و پاکستان را کشورهاي برادر خواند و گفت که دو کشور بايد مسائلشان را از طريق گفتوگو و رايزني حل و فصل کنند.
به گزارش خبرگزاري فارس، علوي در اين بيانيه تاکيد کرد: پاکستان به حاکميت و تماميت ارضي همه کشورها احترام ميگذارد و همين رفتار را از ساير کشورها انتظار دارد.
همچنين سفارت پاکستان در تهران با تاکيد بر ايستادگي آن کشور در کنار جمهوري اسلامي ايران، اعلام کرد پاکستان در همه شرايط سخت در کنار ايران ميايستد.
چين ميانجي ميشود؟
در اين ميان واکنشهاي داخلي و خارجي به تنش مرزي ميان تهران و اسلامآباد ادامه دارد. در خارج از مرزهاي ايران مقامات کشورهاي مختلف خواستار خويشتنداري دو کشور شدهاند.
در اين ميان چين که از روز اول اين درگيري مرزي تلاش کرده به عنوان ميانجي وارد عمل شود، روز پنجشنبه نيز از طريق سرکنسول خود در کراچي پيشنهاد ميانجيگري کشورش براي حل مسائل پيش آمده بين ايران و پاکستان را مطرح کرد.
به گزارش خبرگزاري فارس، يانگ يوندونگ، سرکنسول چين در کراچي با بيان اينکه پکن مايل است نقش سازنده در حل و فصل اختلافات بين اسلامآباد و تهران ايفا کند، از دو کشور خواست با رعايت اصول و منشور سازمان ملل و هنجارهاي روابط بينالملل خويشتنداري کنند و بتوانند براي حل مشکلات خود به گفتوگو بنشينند.
واکنشها از چهارگوشه جهان
آنتونيو گوترش، دبيرکل سازمان ملل متحد نيز در پي درگيريها و حوادث مرزي ميان ايران و پاکستان از دو کشور خواست حداکثر خويشتنداري را براي جلوگيري از تشديد بيشتر تنشها بهکار گيرند. وزارت خارجه روسيه هم در بيانيهاي خواستار حل مسائل بين ايران و پاکستان از طريق ديپلماتيک شد.
هاکان فيدان، وزير خارجه ترکيه نيز روز پنجشنبه در کنفرانس خبري مشترک با «ايمن الصفدي» وزير خارجه اردن در «امان» در بخشي از سخنان خود، خواستار خويشتنداري ايران و پاکستان شد.
وزير خارجه ترکيه گفت که اين کشور آماده نقشآفريني براي کاهش تنش ميان ايران و پاکستان است.
او گفت که پس از تماس با ايران و پاکستان به اين نتيجه رسيده است که دو طرف خواهان افزايش تنش نيستند.
جو بايدن، رئيسجمهوري آمريکا نيز روز پنجشنبه با اعلام اينکه نميداند وضعيت تنشها ميان تهران و اسلامآباد به کجا ميرود، گفت: آمريکا در حال بررسي و کار کردن روي اين موضوع است.
اتحاديه اروپا هم در واکنش به حملات پاکستان و ايران به خاک يکديگر اعلام کرد که «عميقا نگران چرخه خشونت در خاورميانه و فراتر از آن» است.
پاکستان مستندات خود را ارائه دهد
تنش ميان تهران و اسلامآباد واکنش چهرههاي سياسي کشور را نيز درپي داشته است.
از جمله علياکبر صالحي، وزير اسبق امور خارجه، در مورد مسائل پيش آمده با پاکستان گفت: از زمان تشکيل کشور پاکستان ايران همواره يک همسايه دوست و در بزنگاههاي خطرناک براي پاکستان يک حامي و پشتيبان واقعي بوده است و ملت شريف پاکستان اين موضوع را خوب ميدانند.
ايران بدون چشمداشتي همواره يک حامي و پشتيبان صادق و با حسننيت براي پاکستان در عرصههاي بينالمللي و نيز در زمانهايي که پاکستان با بحرانهايي روبهرو ميشده است، بوده و هست و انشاءالله خواهد بود.
بايد سعي شود که اين بحران اخير بين دو کشور دوست و برادر هرچه زودتر فيصله يابد. به گزارش انتخاب، وي افزود: اي کاش عزيزان در پاکستان غيرت خود را در حملههاي استکبار جهاني به خاک آن کشور که عروسيها را به عزا تبديل ميکرد نشان ميدادند.
در شأن دولت محترم پاکستان نيست که با دو معيار مختلف اقدامات خود را توجيه کند. از سوي ديگر به گزارش خبرآنلاين، فداحسين مالکي، عضو کميسيون امنيت ملي با اشاره به ادعاي پاکستان درباره گروهک سرماچار گفت: من اين قضيه را قبول نميکنم، چرا که ما هيچگاه مرکز تروريسم نبوديم.
آنقدر روابط ما با پاکستانيها عميق است که هر مشکلي تا به الان داشتند؛ در مذاکرات مقامات اين کشور با ما در مجلس ايران يا در اسلامآباد، در فضاي بسيار مناسب مطرح شده است.
اگر پاکستانيها ادعا ميکنند مستندات خود را تحويل مقامات امنيتي ما بدهند.
جلسه فوقالعاده شوراي عالي امنيت ملي
يک مقام آگاه از برگزاري دو جلسه شوراي عالي امنيت ملي در صبح و بعدازظهر روز پنجشنبه به رياست رئيسجمهور خبر داد و با اشاره به عمليات ضدتروريستي سپاه پاسداران عليه مواضعي از گروهک موسوم به جيش العدل گفت: اين گروه تروريستي در مناطق غيرمسکوني کوههاي عمق پاکستان اقدام به تاسيس پادگان نظامي و آموزشي کرده که اطلاعات دريافتي حاکي از طراحي يک عمليات بزرگ تروريستي قريبالوقوع توسط اين گروه در مناطق شرقي ايران بود.
اين مقام مسوول افزود: سطح اشراف بر اين گروه تروريستي و قدرت عملياتي نيروهاي مسوول به ميزاني بود که به محض آغاز حرکت تروريستي خود، زير ضربه عملياتي رفته و بخش قابل توجهي از تاسيسات، تجهيزات و نيروهاي اين گروه نابود شد.
منبع : دنیای اقتصاد