بيکيفيتي خودخواسته اينترنت
انجمن تجارت الکترونيک تهران صبح ديروز دومين گزارش جامع خود را درباره وضعيت اينترنت کشور منتشر کرد. آنچه انجمن در اين دوره از گزارش خود مورد تاکيد قرار داد، خودخواسته بودن وضعيتي است که اکنون کاربران و کسب‌وکارها با آن دست به گريبانند.ایران ، قهرمان بی کیفیتی در اینترنت…
بر اساس داده‌هاي شاخص کيفيت اينترنت، اکنون وضعيت اينترنت ايران شباهت زيادي با کشورهاي فقير و توسعه‌نيافته دارد؛ با اين تفاوت که اين بيکيفيتي نه از سر ناچاري و نبود امکانات، بلکه به دليل سياستذاري‌ها براي محدودسازي فضاي آنلاين از طريق اعمال فيلترينگ و ايجاد اختلال است. اعضاي اين انجمن معتقدند قرار دادن شهروندان و کسب‌وکارهاي ايراني در شرايطي که ناچار به درگيري با نا امني و بيکيفيتي روز افزون اينترنت کشور هستند، مرگ تدريجي روياي توسعه اقتصاد ديجيتال و يونيکورن‌هاي دانش‌بنيان را رقم مي‌زند. فارغ از تحليل وضع نااميدکننده‌اي که اينترنت ايران در انواع رتبه‌بندي‌هاي جهاني دارد، بارها اين سوال مطرح شده است که چه کسي بايد پاسخگوي کيفيت پايين اينترنت و محدوديت‌هاي آن باشد و براي پايان دادن به اين وضعيت قدم پيش بگذارد. حالا انجمن در گزارش اخير خود با ترسيم نمودارهايي تحليل کرده است که دولت و در راس آن رئيس‌جمهور به واسطه موقعيتي که در نهادها و شوراهاي مختلف مرتبط با محدودسازي اينترنت دارند، از قدرت و اختيار کافي براي پايان دادن به اين وضعيت برخوردارند.
بي‌کيفيت‌تر از چين
انجمن تجارت الکترونيک تهران در گزارش خود براي ترسيم وضعيت فعلي کيفيت اينترنت کشور، به بررسي جايگاه ايران در سه شاخص اختلال، محدوديت و سرعت اينترنت ميان 50 کشور جهان پرداخته است. با توجه به رتبه ايران در شاخص اختلال (47.50)، محدوديت (49.50) و سرعت (50.50) مجموع امتياز منفي کسب شده از مجموع 150 امتياز ممکن، 146 شده و با اين حساب، ايران در صدر کشورهاي با پايين‌ترين کيفيت اينترنت قرار گرفته است. در نتيجه مي‌توان گفت ايران همچنان از عنوان خود در بيکيفيتي اينترنت در دور‌ه‌هاي پيشين دفاع مي‌کند.
………………………………………………………………….
بیشتر بخوانید : گزارش عملکرد کاربران ایرانی در اینتزنت
………………………………………………………………….
طبق اين رتبه‌بندي چين با کسب امتياز منفي 135 و اندونزي با امتياز منفي 131 به ترتيب در جايگاه‌هاي دوم و سوم بيکيفيتي اينترنت قرار گرفته‌اند. در بخشي از اين گزارش که با هدف تشريح وضعيت اختلالات اينترنتي کشور آماده شده، اختلالات بازه زماني فروردين تا آذر ماه امسال در دو گروه «مقطعي» (ناشي از حوادث طبيعي تا حوادث فني خارج از کنترل) و «مستمر» مورد بررسي قرار گرفته‌اند. طبق اين بررسي‌ها، اختلالات مقطعي پيش آمده در اين مدت از 40دقيقه تا 4 ساعت به طول انجاميده‌اند و به دلايل مختلفي از جمله حمله سايبري تا قطع برق و خطاهاي پيکربندي بروز پيدا کرده‌اند. با اين حال بررسي‌هاي انجمن از اختلالات مستمر موجود در شبکه اينترنت، نشان مي‌دهد که اين اختلالات بهبود چندان زيادي در اين ماه‌ها نداشته‌اند و در فاصله 11 تا 17 درصد در نوسان بوده‌اند که در ساعات اوج مصرف (ساعات 20 تا 23) به شکل محسوسي کاربران را آزرده‌خاطر مي‌کنند.
در مجموع بررسي‌ها از حدود اختلالات اينترنتي از ابتداي امسال تا ماه آذر، ايران با کسب متوسط امتياز 48 در جايگاه اول فهرست پراختلال‌ترين اينترنت جاي گرفته و پس از آن کشورهاي چين و رژيم صهيونيستي رده‌هاي دوم و سوم را به خود اختصاص داده‌اند. نکته قابل‌توجه درباره چين و ايران در اين فهرست، تداوم اختلالات در اينترنت اين کشورها در تمامي ماه‌هاي سال است. زيرا جدول ارائه شده براي تشريح اختلالات اينترنتي در کشورهاي مختلف نشان مي‌دهد که حتي اينترنت اسرائيل نيز که حالا در رتبه سوم پراختلال‌ترين اينترنت جاي گرفته، براي تمام ماه‌ها پراختلال نبوده و صرفا در ماه‌هاي منتهي به اوج‌گيري تنش‌هاي مربوط به غزه، با اختلالات جدي همراه شده است.
اين انجمن با طرح اين سوال که چه کسي مسوول اختلال در اينترنت ايران است به تشريح حدود اختيارات نهادهاي مختلف پرداخته و چنين نتيجه‌گيري کرده است که احتمالا بيش از هرکس بايد از رئيس‌جمهور انتظار پايان دادن به اين وضعيت را داشت. طبق آنچه در اين گزارش آمده است، اگر پراکندگي قدرت و تصميم‌گيري بخش‌هاي مختلفي که به نوعي در وضعيت اينترنت نقش دارند را مورد بررسي قرار دهيم، در مي‌يابيم که رئيس‌جمهور با حضور در جايگاه رياست شوراي عالي امنيت ملي و نقشي که در تعيين رئيس شوراي عالي امنيت کشور (وزير کشور) دارد، در کنار تصدي رياست شوراي عالي فضاي مجازي و داشتن اختيار در تعيين دبير شوراي عالي فضاي مجازي و همچنين نقش داشتن در تعيين 6 عضو از 12 عضو کارگروه تعيين مصاديق مجرمانه، بزرگ‌ترين نقش را در کنترل وضعيت اينترنت و حرکت به سمت رفع مشکلات موجود دارد.
ایران ، قهرمان بی کیفیتی در اینترنت
اين اختيارات با نقشي که وي در تعيين وزير ارتباطات و در نتيجه سازمان‌هاي تابع آن يعني شرکت ارتباطات زيرساخت، سازمان تنظيم مقررات و افتا و همچنين تعيين و رياست هيات دولت و کارگروه ويژه اقتصاد ديجيتال دارد، تکميل شده و مي‌توان ادعا کرد که او از اختيار و کنترل کافي براي بهبود کيفيت اينترنت کشور برخوردار است و بيش از هر کس ديگر بايد پاسخگوي کيفيت فعلي اينترنت به مردم باشد. انجمن اين استدلال را با استناد به قوانين کشور و اساس‌نامه‌هاي شرکت‌هاي تابعه وزارت ارتباطات انجام داده است.
بيشترين خاموشي مطلق اينترنت
بخش ديگري از گزارش اخير انجمن براي بررسي وضعيت اينترنت کشور، به موضوع محدوديت‌هاي اينترنتي معطوف شده بود و چنين اظهار شد که بر اساس رتبه‌بندي سال 2023OONI، ايران پس از چين، در رده دوم سانسور اينترنتي قرار گرفته و اين جايگاه ايران با حضور روسيه و عربستان در رده‌هاي سوم و چهارم دنبال شده است. تحليل محدوديت‌هاي اينترنتي در چهار سطح «قطع کامل/کنترل شده اينترنت»، «فيلترينگ»، «تحريم» و «مقررات داخلي» انجام و طبقه‌بندي‌هاي جداگانه‌اي از جايگاه کشورهاي مختلف در هر دسته آورده شده است. با اين‌حال در بخش بيشترين خاموشي مطلق اينترنت دنيا، باز هم ايران صدرنشين شده و پس از آن کشورهاي هند، پاکستان، اتيوپي و موريتاني نيز در رده‌هاي بعدي جاي گرفته‌اند. در طبقه فيلترينگ، ايران پس از چين و پيش از روسيه در جايگاه دوم جدول جاي گرفته و ميانگين امتيازش در محدوديت اينترنتي در 9 ماه اخير، 49.5 از 50 عنوان شده است.
يکي از موضوعاتي که در اين گزارش و نشست خبري آن مورد تاکيد قرار گرفت، اعمال بي‌دليل فيلترينگ در سطح IP بود که باعث مي‌شود دسترسي کاربران به بسياري از منابعي که محتواي آموزنده دارند و هيچ ارتباطي با سياست‌هاي فيلترينگ ندارند قطعي شود. در کنار اينها، جديت سياستگذار در قطع دسترسي کاربران ايراني از انواع شبکه‌هاي اجتماعي باعث شد تا رتبه‌بندي ديگري نيز در بخشي از اين گزارش گنجانده شود و ميزان اعمال محدوديت روي شبکه‌هاي اجتماعي در کشورهاي مختلف مورد بررسي قرار بگيرد. در جدول ارائه شده براي اين موضوع که بر اساس گزارش سرف‌شارک آماده شده، مشخص شد که ايران يکي از کشورهايي است که محدودترين دسترسي به شبکه‌هاي اجتماعي را براي کاربرانش ايجاد کرده است. طبق جدول ارائه شده، در قطع دسترسي آزاد کاربران به پلتفرم‌هايي مانند فيس‌بوک، واتس‌اپ، يوتيوب، اينستاگرام، تلگرام و توييتر، ايران، چين و ترکمنستان که دسترسي به تمام اين پلتفرم‌ها را قطع کرده‌اند، مشترکا در صدر فهرست قرار گرفته‌اند و کشورهاي کره شمالي، گينه، پاکستان که کاربرانشان هنوز امکان دسترسي به برخي از اين پلتفرم‌ها را دارند، در رده دوم جاي دارند. جايگاه سوم نيز مشترکا به ميانمار و ازبکستان رسيد.
سياست‌هاي ناکارآمد فيلترينگ
در بخشي از نشست خبري برگزار شده براي رونمايي از اين گزارش، پويا پيرحسينلو، رئيس کميسيون اينترنت انجمن تجارت الکترونيک بر الگوبرداري از چين در زمينه شيوه‌هاي مديريتي اينترنت اشاره کرد و گفت: انتظار مي‌رفت وضعيت اينترنت ايران مثل چين شود، ولي حالا شبکه اينترنت کشور از چين هم بدتر شده است. او تاکيد کرد: وقتي از وزير ارتباطات انتقاد مي‌شود، انتظار دارد در جا اختلال اينترنتي را به او نشان دهند، حال آنکه اين کار سختي است و در همين راستا ما در اين گزارش سعي کرديم شمايي از اين اختلالات متعدد را نشان دهيم. پيرحسينلو تاکيد کرد که منشأ بسياري از اين اختلالات وزارت ارتباطات است؛ چراکه تامين‌کننده انحصاري اينترنت اين نهاد است. طبق اظهارات رئيس کميسيون اينترنت انجمن تجارت الکترونيک که با استناد به گفته‌هاي يک منبع آگاه مطرح شد، بخش زيادي از اختلالاتي که اين روزها کاربران در ساعات پيک مصرف تجربه مي‌کنند، ناشي از اشباع پردازنده‌هاي تجهيزات فيلترينگ است و شرکت ارتباطات زيرساخت بايد پاسخگوي اين وضع باشد.
………………………………………………………………….
بیشتر بخوانید : رقابت ابرقدرتها بر کنترل اینترنت آسیا
………………………………………………………………….
حميدرضا احمدي، نايب‌رئيس کميسيون اينترنت انجمن تجارت الکترونيک نيز در بخش ديگري از نشست بر بسته بودن مسير تعامل و مذاکره با متوليان شرايط موجود تاکيد کرد و گفت: متاسفانه هيچ مسيري براي بازنگري فيلترينگ سايت‌ها در ايران وجود ندارد. او با اشاره به اينکه دولت سعي کرده که گوگل‌پلي از فيلترينگ برداشته شود، ولي اين موضوع ميسر نشده است، گفت: دليل فيلترينگ بسياري از مجموعه‌ها در ايران مشخص نيست و هيچ پروسه‌اي براي بازنگري در فيلترينگ آن وجود ندارد و يک مسير کاملا يک طرفه است.
بي‌ميلي به تعامل براي حل مشکل
گزارش حاضر که روز گذشته منتشر شد، دومين گزارش جامعي است که با محوريت تحليل وضعيت اينترنت کشور آماده و با حمايت اتاق بازرگاني تهران، از آن رونمايي شد. نسخه پيشين اين گزارش که در اوايل تابستان امسال منتشر شد، پس از بازتاب گسترده آن در شبکه‌هاي اجتماعي، با انتقاد برخي مديران دولتي مواجه شد و ايراداتي را به آن وارد دانستند. پيرحسينلو در ادامه افزود: درحالي که ما خواستار مذاکره و صحبت براي باز کردن گره کلاف سردرگم اينترنت و فيلترينگ بوديم، کميته مصاديق مجرمانه حاضر به صحبت با ما نشد. مرکز ملي فضاي مجازي نيز با برگزاري جلسه‌اي که بتواند زمينه‌ساز بررسي اشکالات موجود باشد، موافقت نکرد.
به اعتقاد نايب‌رئيس کميسيون اينترنت انجمن الکترونيک تهران، اکنون دليل فيلتر بودن برخي سايت‌ها مانند وردپرس يا برخي سايت‌هاي فروشگاهي جهاني و يکسري سايت عکاسي و کوتاه‌کننده لينک هم مشخص نيست. او با تاکيد بر اينکه هر فيلترينگي بايد امکاني براي بازنگري داشته باشد، گفت: در حال حاضر سايتي که فيلتر مي‌شود براي هميشه مسدود باقي خواهد ماند و اميدي به بازنگري در محدوديت اعمال شده و بازگشت شرايطش به حالت عادي وجود ندارد.
احمدي در گفته‌هاي خود در حاشيه نشست تصريح کرد: متاسفانه وقتي مساله‌اي امنيتي مي‌شود، ديگر هيچ‌کس وظيفه پاسخگويي درباره آن را در خود نمي‌بيند. اکنون اينترنت نيز چنين وضعي پيدا کرده و با امنيتي خواندن شرايط و محدوديت‌هاي آن، راه براي حل مساله و پاسخ به سوالات و دغدغه‌هاي مردم و کسب‌وکارها بسته شده و همين مشکلات عديده‌اي ايجاد کرده است.
به اعتقاد انجمن تجارت الکترونيک تهران، حالا بيکيفيتي اينترنت، در کنار رتبه پايين کشور در شاخص‌هاي اکوسيستم ابري و اقتصاد ديجيتال، بيش از 50 درصد فعالان کسب‌وکارهاي دانش‌بنيان کشور را در مسير مهاجرت قرار داده است و زيان اين مساله، مستقيما متوجه اقتصاد کشور خواهد بود.ایران ، قهرمان بی کیفیتی در اینترنت…
منبع : دنیای اقتصاد
مطالب مرتبط:
بازاریابی اینترنتی و استراتژی بازاریابی آنلاین
کابلهای حفاظت از کف اقیانوسها برای امنیت اطلاعات اینترنت
ایران ، قهرمان بی کیفیتی در اینترنت
