بررسي 5 ماه رکود خودرو

شامخ وسايل نقليه و قطعات وابسته‌ در آبان‌ماه نشان از آن دارد که روند رکودي صنعت خودرو براي پنجمين ماه متوالي ادامه داشته است، با اين وجود اعداد و ارقام شامخ خودرو در آبان‌ماه حاکي از آن است که سرعت حرکت صنعت خودروي کشور به سمت رکود در اين ماه با کاهش همراه بوده است.تداوم رکورد خودرو….

براساس داده‌هاي به‌‌دست‌‌آمده از بنگاه‌هاي بخش خودرو، شاخص مديران توليدکننده وسايل نقليه و قطعات وابسته در آبان‌ماه به 47.1واحد رسيده که گرچه نسبت به شامخ مهرماه با رشد 5.9واحدي همراه بوده اما همچنان نشان از بدتر شدن وضعيت اين صنعت از ديدگاه مديران خودروسازي‌ها و صنايع وابسته دارد.

روند رکودي صنعت خودرو که از خردادماه امسال شروع شده بود، در مهر رکورد رکودي جديدي زد. حالا شامخ آبان‌ماه نشان مي‌دهد گرچه کمي بهبود در اين روند مشاهده مي‌شود اما اين بهبود تنها در کاهش آهنگ حرکت اين صنعت به سمت رکود بوده‌است.

گرچه شامخ گروه خودرو در آبان‌ماه حکايت از تعميق رکود در اين صنعت دارد اما به هر روي فاکتور «انتظارات توليد آينده» که به‌نوعي نشان از اميد مديران خودروساز به آينده دارد، با بهبود همراه بوده است. به عبارت ديگر فعالان صنعت خودرو و صنايع وابسته گرچه خود را در وضعيت خوبي نمي‌بينند اما اميدوار هستند که در آينده اين وضعيت بهبود پيدا کند.

در کنار فاکتور «انتظارات توليد آينده»، 11فاکتور ديگر از 13شاخص مورد بررسي شامخ نيز با رشد همراه بوده و تنها «قيمت خريد مواد اوليه» بوده که در آبان نسبت به مهر افت داشته است.

با اين وجود نمي‌توان رشد محقق‌شده را اين‌طور تعبير کرد که اتفاقات مثبتي براي اين صنعت در آبان‌ماه رخ داده است، بلکه مهم‌ترين عامل در اين موضوع افت بسيار قابل‌توجهي است که اين شاخص‌ها در مهرماه داشتند و به کف يک‌ساله خود رسيده بودند.

اگر مهرماه را از بررسي‌هاي خود حذف کنيم، ارقام ثبت‌شده براي شامخ آبان‌ماه نيز يکي از کمترين ارقام ثبت‌شده از ابتداي سال خواهد بود.

در واقع آبان‌ماه پنجمين ماه متوالي است که شامخ نشانگر رکود است. پرسش اساسي اين است که چرا پنج ماه متوالي خودروسازي و صنايع وابسته به آن درگير رکود شدند؟ علت اصلي اين موضوع را مي‌توان به کمبود نقدينگي در خودروسازي نسبت داد که به علت قيمت‌‌گذاري دستوري روز‌به‌روز بحراني‌تر مي‌شود.

علاوه بر اين، کمبود منابع ارزي در اين صنايع تبديل به مانعي قابل‌توجه بر سر راه توليد شده که البته بيشتر صنعت قطعه کشور را متاثر کرده است.

…………………………………………………………………………….

بیشتر بخوانید : پرداخت وام خودرو

…………………………………………………………………………….

البته بايد توجه کرد که اميد به آينده فعالان صنعت خودرو در آبان‌ماه با رشد همراه بوده و تحت عنوان فاکتور «انتظارات توليد آينده» از 48.2واحد به 55.4واحد رسيده است که مي‌توان آن را به رشد قيمت غير‌رسمي محصولات خودروسازان که تحت عنوان خودروهاي جديد و آپشنال اتفاق افتاده، نسبت داد. شاخص «قيمت محصولات توليد‌شده» در شامخ آبان نيز با رشد 3.6واحدي ضمن عبور از مرز 50 از 48.2واحد به 51.8واحد رسيده است.

همچنين طبق اظهار قطعه‌سازان، توليدکنندگان خودرو ثبت سفارش‌هاي قابل‌توجهي از چين براي خريد قطعه‌ داشته‌اند که اين موضوع نيز مي‌تواند در اميد خودروسازان به توليد در آينده کمک کند. البته کمبود ارز براي خودروسازان نيز وجود دارد اما احتمالا واردات قطعه از طريق تهاتري و به ازاي فروش نفت خواهد بود. اتاق بازرگاني ايران، به ‌عنوان مرجع انتشار شامخ، اين شاخص اقتصادي را اين‌‌‌طور توصيف مي‌کند: «شامخ يکي از شاخص‌‌‌هاي اقتصادي است که مورد پذيرش بيشتر کشورهاي توسعه‌‌‌يافته است.

درحال‌حاضر شاخص شامخ براي حدود 29هزار بنگاه بخش خصوصي در بيش از 40 کشور جهان محاسبه و منتشر مي‌شود. اين شاخص براساس پايش پرسش‌نامه‌‌‌اي به دست مي‌‌‌‌‌‌آيد و بينش آني و تصوير سريعي از شرايط اقتصاد کلان، به‌‌‌ويژه وضعيت رونق و رکود در بخش‌‌‌هاي صنعت و خدمات، ارائه مي‌دهد.

درواقع شامخ تصور توليدکنندگان از وضعيت توليدي بوده و به‌‌‌نوعي نشان از ميزان اميد آنها به آينده دارد.»

فراز و فرود شامخ

بيشتر فاکتورهاي مورد‌ بررسي در شامخ آبان‌ماه به‌رغم رشد نسبت به مهرماه، نشان از عميق‌تر شدن رکود در صنعت خودرو داشته‌اند؛ چراکه همچنان بيشتر اين شاخص‌ها زير مرز 50 قرار دارند. درواقع رقم زير مرز 50 در شامخ نشان از وضعيتي نامطلوب دارد. بر اين اساس عدد محاسبه‌‌‌شده چنانچه زير 50 باشد، اما از عدد محاسبه‌‌‌شده ماه قبل بيشتر باشد، نشان مي‌دهد سرعت بدترشدن وضعيت کاهش يافته است.

در مقابل، عدد محاسبه‌‌‌شده چنانچه بالاي 50 باشد، اما از عدد ماه قبل کمتر باشد، نشان مي‌دهد سرعت بهبود وضعيت در مقايسه با ماه قبل کاهش يافته است.

«ميزان توليد محصولات» يکي از اين موارد است. اين فاکتور که در مهرماه روي رقم 41.2واحد ايستاده بود، در آبان به 47.1واحد رسيد تا ضمن رشد 5.9واحدي نشان دهد که توليد خودروسازان همچنان رو به کاهش بوده، اما از سرعت افت آن کاسته شده است.

البته آمار وزارت صمت نشان مي‌دهد افت توليد خودرو در آبان نسبت به مهر چندان قابل‌توجه نبوده و خودروسازان در هر دو ماه ابتدايي پاييز امسال، حدود 119هزار دستگاه خودرو توليد کرده‌اند. بنابراين ممکن است افت توليد محقق‌شده در صنعت قطعه باشد که با توجه به مشکلات تامين ارز، چندان دور از انتظار هم نيست. فاکتور «موجودي مواد اوليه» نيز اين موضوع را تاييد مي‌کند.

تداوم رکورد خودرو

اين شاخص به‌رغم افزايش 3.6واحدي از 37.5 تا 41.1واحد، همچنان زير مرز 50 است که نشان مي‌دهد انبار خودروسازان از مواد اوليه و قطعات خالي‌تر شده است.

البته همان‌طور که اشاره شد گفته‌مي‌شودخودروسازان براي تامين قطعه به چيني‌ها هم رو آورده‌اند، که گرچه هنوز خود را در آمار موجودي مواد اوليه نشان نداده اما در فاکتور «قيمت خريد مواد اوليه» کاملا مشهود بوده که از سرعت رشد آن کاسته شده است.

اين شاخص که در مهرماه رقم 69.6واحد را ثبت کرده بود، در آبان‌ماه به 62.5واحد رسيده تا تنها فاکتور کاهشي در شامخ آبان‌ماه باشد.

«ميزان فروش محصولات» نيز در شامخ دومين ماه از پاييز وضعيت مشابهي با ميزان توليد داشته و از مهر تا آبان از 39.3واحد به 41.1واحد رسيده تا 1.8واحد رشد را ثبت کند اما همچنان زير مرز 50 بوده و کاهش فروش خودروسازان را نشان دهد. «ميزان سفارش‌هاي جديد» صنعت خودرو و صنايع وابسته نيز با فاکتور اخير مورد بررسي هماهنگ است، به طوري که اين شاخص در مهرماه رقم 37.5واحد را ثبت کرده بود اما در آبان اين رقم به 46.4واحد رسيده است.

البته ثبت سفارش خودرو تنها از طريق سامانه يکپارچه انجام مي‌شود و آخرين مرحله آن ارديبهشت‌ماه بود و بازگشايي آن هم هنوز در آبان انجام نشده بود. بنابراين خودروسازان از ارديبهشت‌ماه تا آبان‌ماه سفارش جديدي نگرفته‌اند که بخواهد دستخوش افزايش يا کاهش شود. اين‌طور به نظر مي‌رسد که افت رخ‌داده در مورد سفارش خريد قطعه باشد، که باز هم اين موضوع با ادعاي قطعه‌سازان در مورد گرايش توليدکنندگان خودرو به خريد از چيني‌ها هماهنگ است.

 با اين وجود خودروسازان هر ميزان سفارش يا فروش که داشته‌اند با سرعت بيشتري تحويل داده‌اند، به‌طوري‌که فاکتور «سرعت انجام و تحويل سفارش» با 3.6واحد رشد نسبت به مهرماه، در شامخ آبان روي رقم 53.6واحد ايستاده‌ است.

البته بايد توجه کرد که اين به معناي کاهش دپوي خودروسازان نيست؛ بالعکس خودروسازان در اين مدت دپوي محصولات خودشان را هم زياد کرده‌اند، به طوري که شاخص «موجودي محصول در انبار» هم با رشد 8.9واحدي به 58.9واحد رسيده است.

نکته قابل‌توجه ديگر اينکه به‌رغم وضعيت رکودي در صنعت خودرو، ميزان استخدام در خودروسازي‌ها همچنان رو به رشد است.

«ميزان استخدام و به‌کارگيري نيروي انساني» فاکتوري است که با عبور از مرز 50 از 46.4واحد به 51.8واحد رسيده تا نشان دهد خودروسازان استخدام بيشتري داشته‌اند.

البته اين موضوع با توجه به وضعيت نه‌چندان مثبت اين صنعت سوال‌برانگيز به نظر مي‌رسد.

«ميزان صادرات» شاخص ديگري است که در شامخ دومين ماه از پاييز امسال با رشد همراه بوده و از 42.9واحد به 44.6واحد رسيده است که همچنان نشان از وضعيت نامطلوب دارد.

ميزان «مصرف حامل‌‌‌هاي انرژي» آخرين شاخصي است که در شامخ آبان‌ماه خودروساز‌‌‌ها مورد بررسي قرار مي‌‌‌دهيم. اين شاخص در اين ماه از 48.2واحد به 51.8واحد رسيده است.

منبع : دنیای اقتصاد

مقالات مرتبط :

پاييز خودروسازها در بهار 

تکذيب مجوز افزايش قيمت خودرو

فوتبال،نقشه راه خودروسازها

سرمايه آزاد – وام آزاد

مراکز تامين سرمايه