تغییر ساعت رسمی کشور : بر اساس اطلاعات موجود، تغییر ساعت رسمی کشور در سالهای اخیر دستخوش تغییرات قانونی شده است. در سال ۱۴۰۱، مجلس شورای اسلامی قانونی را تصویب کرد که تغییر ساعت رسمی کشور را لغو کرد. از ابتدای سال ۱۴۰۲، ساعت رسمی کشور ثابت باقی مانده و دیگر در آغاز بهار و پاییز جابهجا نمیشود.
این تصمیم به دلیل کاهش تأثیرات منفی تغییر ساعت، مانند استرس، بینظمی اجتماعی و تصادفات، و همچنین عدم تأثیر قابل توجه آن بر صرفهجویی انرژی اتخاذ شد. به همین دلیل، در سال ۱۴۰۴ نیز ساعت رسمی کشور تغییری نخواهد کرد و در تمام طول سال ثابت خواهد ماند.
با این حال، اخیراً مدیرعامل توانیر اعلام کرده است که دولت لایحهای دو فوریتی تصویب کرده تا اختیار تغییر ساعت مجدداً به دولت بازگردد. هدف از این اقدام صرفهجویی در مصرف برق و کاهش اوج بار شبانه است که میتواند معادل تولید یک نیروگاه هزار مگاواتی صرفهجویی ایجاد کند.
عوامل تغییر ساعت رسمی کشور:
- صرفهجویی در مصرف انرژی: هدف اصلی تغییر ساعت، استفاده بهینه از روشنایی روز و کاهش نیاز به روشنایی مصنوعی است. این تغییر باعث کاهش مصرف برق در ساعات اوج مصرف میشود.
- هماهنگی با ساعات کاری: تغییر ساعت رسمی میتواند ساعات کاری و فعالیتهای اقتصادی را با روشنایی طبیعی هماهنگتر کند، بهویژه در فصلهای بهار و تابستان.
- مدیریت اوج بار شبانه: در ایران، تغییر ساعت حدود یک درصد یا بیشتر از اوج بار شبانه را کاهش میدهد که معادل صرفهجویی تولید یک نیروگاه بزرگ است.
تغییر ساعت رسمی در سایر کشورها:
بیش از 70 کشور جهان از تغییر ساعت رسمی استفاده میکنند. این روش ابتدا در آلمان در سال 1916 برای صرفهجویی انرژی آغاز شد و سپس کشورهای دیگری مانند آمریکا، بریتانیا و بسیاری از کشورهای اروپایی آن را اجرا کردند. با این حال، کشورهایی مانند ژاپن، چین و هند این تغییرات را اعمال نمیکنند.
تأثیرات بر مصرف انرژی:
– کاهش مصرف برق: تغییر ساعت باعث کاهش نیاز به روشنایی مصنوعی در عصرها میشود، اما تأثیر آن در دهههای اخیر کاهش یافته است.
– اثرات متناقض: برخی مطالعات نشان دادهاند که این تغییر ممکن است تأثیرات محدودی داشته باشد یا حتی در برخی موارد مصرف انرژی را افزایش دهد.
تغییر ساعت رسمی در سالهای گذشته:
– قبل از انقلاب: ایران پیش از انقلاب اسلامی نیز تغییر ساعت را اجرا میکرد.
– پس از انقلاب تا 1370: هیچ تغییری اعمال نشد.
– از 1370 تا 1384: قانون تغییر ساعت تابستانی به طور مداوم اجرا شد.
– از 1385 تا 1386: این قانون ملغی شد اما از 1387 تا 1401 مجدداً اجرا گردید.
– از 1402 تاکنون: بر اساس قانون جدید، تغییر ساعت رسمی لغو شده است.
تفاوتهای گذشته و حال:
- لغو تغییر ساعت: برخلاف گذشته که تغییر ساعت هر سال انجام میشد، از سال 1402 این قانون لغو شده و ساعت رسمی ثابت مانده است.
- اختیار دولت: پیشتر دولت اختیار تصمیمگیری برای تغییر ساعت را داشت، اما اکنون این اختیار لغو شده است مگر اینکه لایحه جدید تصویب شود.
عوامل تغییر ساعت رسمی کشور در سالهای گذشته:
- صرفهجویی در مصرف انرژی: هدف اصلی تغییر ساعت رسمی، استفاده بیشتر از روشنایی طبیعی روز و کاهش مصرف برق در ساعات اوج بوده است.
- هماهنگی با فعالیتهای اجتماعی: تغییر ساعت به منظور تطبیق بهتر ساعات کاری و فعالیتهای روزانه با روشنایی طبیعی انجام میشد.
- کاهش ناترازی انرژی: در برخی موارد، تغییر ساعت برای مدیریت بهتر اوج بار شبانه و کاهش فشار بر شبکه برق صورت گرفته است.
آیا تغییر ساعت رسمی کشور در سالهای آینده صورت خواهد گرفت؟
بر اساس قانون نسخ تغییر ساعت رسمی که از سال 1402 اجرایی شده، در سالهای 1404 نیز تغییری در ساعت رسمی کشور ایجاد نخواهد شد. با این حال، دولت اخیراً لایحهای دو فوریتی تصویب کرده که اختیار تغییر ساعت را مجدداً به دولت بازگرداند، اما این موضوع هنوز نیازمند تصویب مجلس است.
عوامل عدم تغییر ساعت رسمی کشور در سال 1404:
- لغو قانون تغییر ساعت: قانون نسخ تغییر ساعت رسمی کشور که در سال 1401 تصویب شد، اجرای این تغییرات را از سال 1402 به بعد ممنوع کرده است.
- تأکید بر مدیریت انرژی: منتقدان معتقدند مشکل اصلی ناترازی انرژی ناشی از مدیریت و تولید ناکافی است، نه تغییر ساعت رسمی.
تفاوتهای بین تغییر ساعت رسمی در ایران و سایر کشورها:
- اجرای محدود: بسیاری از کشورهای جهان مانند آمریکا و اروپا همچنان از تغییر ساعت تابستانی استفاده میکنند، اما ایران از سال 1402 این روند را متوقف کرده است.
- دلایل فرهنگی و اقتصادی: برخی کشورها به دلیل تأثیر مثبت بر اقتصاد و زندگی اجتماعی این تغییرات را حفظ کردهاند، اما ایران به دلیل مشکلات اجتماعی و عدم اثربخشی قابل توجه بر مصرف انرژی آن را لغو کرده است.
آیا تغییر ساعت رسمی کشور به صرفهجویی انرژی منجر شده است؟
مطالعات نشان دادهاند که تغییر ساعت رسمی تا حدی باعث کاهش مصرف برق شده است، اما این اثرات محدود بودهاند. به عنوان مثال، در دهه 1370 کاهش مصرف برق مشاهده شد، اما بعدها برخی کارشناسان تأثیرات آن را ناچیز دانستند.
مقالات مرتبط :
مسکن، از دولت سيزدهم به چهاردهم
بدهي طرح مسکن دولتي براي دولت چهاردهم
بهترين شهر جهان در کيفيت زندگي و مسکن
وام مسکن کم اثر و ناکارامد تر از هميشه